Pilot ‘Duurhuur’ stopt, onze aandacht voor duurhuurders niet

Onvoldoende gebruik gemaakt van oplossing

De pilot Duurhuur, waarmee huurders onder voorwaarden extra konden lenen om een woning te kunnen kopen, stopt per 22 september 2023. Sinds de start in januari 2022 is er onvoldoende gebruik gemaakt van deze nieuwe pilot. Toch heeft de pilot ook een positief effect gehad. Veel huurders die naar aanleiding van de pilot informeerden naar het financieren van een woning bleken binnen de reguliere leennormen geholpen te kunnen worden.

Aegon, BLG Wonen, Florius, ING, Vereniging Eigen Huis en NHG startten in januari 2022 met de pilot Duurhuur. Die was gericht op huurders die al jarenlang veel meer huur betaalden dan wat zij volgens de kaders aan hypotheeklasten zouden mogen dragen. Met de betaalde huur als uitgangspunt was het mogelijk om –onder aanvullende voorwaarden- extra te lenen zodat een koopwoning alsnog binnen bereik lag.

Meer mogelijk dan gedacht binnen reguliere leennormen

De gezamenlijke pilot zou maximaal 2 jaar lopen of tot 1.000 hypotheekverstrekkingen. Sinds de start in januari 2022 zijn er 7 hypotheken binnen de voorwaarden van de pilot afgesloten. Wel hebben enkele honderden duurhuurders binnen de reguliere leennormen een hypotheek kunnen afsluiten. Het is gebleken dat veel starters denken dat ze geen hypotheek kunnen afsluiten omdat ze hun mogelijkheden vaak baseren op online rekentools. Deze tools geven een eerste algemene indruk, maar houden geen rekening met de persoonlijke situatie en financieringsmogelijkheden op maat. Door de landelijke aandacht voor de pilot Duurhuur zijn veel duurhuurders toch gaan onderzoeken wat er mogelijk was, met – voor sommige –een koopwoning als resultaat.

We vinden het jammer dat de pilot Duurhuur niet het effect heeft gehad zoals we met elkaar voor ogen hadden. Dat enkele honderden huurders zich vanwege deze pilot realiseerden dat ze toch een woning kunnen financieren is natuurlijk wel een mooi resultaat.

Carla Muters, Voorzitter Raad van Bestuur NHG

Sterk gestegen rente en krapte op de woningmarkt

De deelnemende partijen kijken terug op een goede samenwerking, maar zijn het erover eens dat als een oplossing op een bepaald moment onvoldoende effect heeft, mede door veranderende marktomstandigheden, je ook moet durven stoppen.

Zo zijn sinds de start van de pilot de woonlasten voor een eigen woning flink gestegen. De woonlasten van huurders en kopers zijn hierdoor dichter bij elkaar gekomen. Vanwege de veranderde marktomstandigheden zijn de kosten voor een koopwoning omhooggegaan en biedt de pilot niet langer voldoende extra leenruimte. De meerwaarde van de pilot is daardoor sterk afgenomen.

Analyse van de rekenmethodiek

In januari 2023 zijn we samen met de marktpartijen gestart met een uitgebreide analyse van de rekenmethodiek. Ook is een aanvullend marktonderzoek gedaan naar de potentie van de markt. De actuele huurmarkt in de vrije sector is daarbij in kaart gebracht, met daarbij focus op de omvang van de huurmarkt en de samenhang tussen inkomen en huur. Voor diverse inkomensgroepen is vervolgens uitgerekend wat volgens de TRHK de maximale hypotheek is, o.b.v. de huidige rentestand. Dit is vergeleken met de extra leenruimte die verstrekking onder de aangepaste voorwaarden van de pilot zou bieden. Vergeleken met de berekening bij de start van de pilot bleek die extra leenruimte flink te zijn afgenomen. Dit komt omdat de kosten voor een hypotheek door de gestegen rente met ongeveer 30% zijn gestegen De huren zijn in dezelfde periode veel minder gestegen waardoor het gat tussen de kosten van huur en koop kleiner is geworden.

Blijvende aandacht voor duurhuurders

NHG blijft betrokken bij dit onderwerp en kijkt naar nieuwe verantwoorde oplossingen voor deze doelgroep. Doel is om zoveel mogelijk drempels weg te halen die consumenten ervaren bij het krijgen van een verantwoorde woningfinanciering. Carla Muters, voorzitter Raad van Bestuur NHG: “De woningmarkt is continu in beweging en we staan voor grote uitdagingen. Pilots zijn belangrijk om nieuwe oplossingen te testen. Samen met ketenpartners blijven we dan ook oplossingen zoeken voor de uitdagingen op de woningmarkt."