De verduurzaming van Nederlandse woningen door middel van hypotheken is de laatste jaren ernstig teruggelopen. Dit is met name veroorzaakt door de fors gestegen hypotheekrente, hogere materiaal- en arbeidskosten, en (de dreiging van) het afbouwen van stimuleringsmaatregelen.

Waar eerdere groepen huiseigenaren hun woning vanuit overtuiging of vanwege gunstige omstandigheden verduurzaamden, kijkt de huidige groep potentiële verduurzamers, steeds vaker de kat uit de boom. De rekensom pakt immers steeds minder gunstig uit. 

Het aantal NHG-hypotheken met woningverbetering of verduurzaming is sinds 2021 gehalveerd, blijkt uit cijfers van NHG. In 2021 werden maar liefst 31.800 van deze hypotheken afgesloten, terwijl dit er in 2024 slechts 18.500 waren.

Veranderende omstandigheden

Groepen verduurzamers handelden de laatste jaren grotendeels uit intrinsieke motivatie en profiteerden van gunstige omstandigheden: lage rentes, stimulerende subsidies en een stabiel salderingsbeleid. Nu de rentestanden fors hoger liggen, de salderingsregeling in 2027 wordt stopgezet, terugleverkosten van opgewekte elektriciteit door zonnepanelen in rekening worden gebracht en arbeidskosten en materiaalprijzen hoog zijn, is de rekensom voor veel consumenten minder aantrekkelijk. Ook de relatief milde winters en minder extreme energiekosten zorgen ervoor dat de urgentie om energiebesparende maatregelen te treffen minder groot is. Daarnaast is het proces rondom verduurzamen nog steeds te ingewikkeld en ontbreekt een eenvoudige en aantrekkelijke route.

De introductie van extra leenruimte voor verduurzaming in 2024 bracht nog wel een bemoedigende groei teweeg. Vooral kopers van woningen met een laag energielabel grepen de kans om hun woning energiezuiniger te maken. Sinds het tweede kwartaal zien we de verduurzamingscijfers echter dalen, zowel voor hypotheekaanvragen met NHG als voor de hypotheekmarkt als geheel. Ook de verkoop van zonnepanelen en warmtepompen laat sinds 2024 een sterk dalende lijn zien.

Financieel plaatje

Bjorn Jonkergouw: “Huiseigenaren die nog moeten beginnen met verduurzamen, kijken met name naar de financiële haalbaarheid. De optelsom van de hogere rente, een onzeker beleid en beperkte subsidiemogelijkheden zorgen ervoor dat het verduurzamen van woningen met een hypothecaire lening sterk is afgenomen. Daarnaast is het ook nog steeds te ingewikkeld om te verduurzamen. Dit is een zorgelijke ontwikkeling, omdat verduurzaming essentieel is voor het verlagen van de energierekening, verhogen van het wooncomfort en de woningwaarde en het behalen van de klimaatdoelen.”

NHG pleit voor maatregelen om de verduurzaming toegankelijk te houden, zoals aanvullende financieringsmogelijkheden en stimulansen die de business case voor consumenten weer aantrekkelijk maken. Alleen zo blijft verduurzaming voor een brede groep huiseigenaren haalbaar en aantrekkelijk.